Categorieën
angst Burn-out Leven Verlies en rouw Zelfzorg

Hoofd, hart en ziel in balans

We hebben een hoofd om te denken, een hart om te voelen en een ziel om te verlangen.

Het denken van het hoofd

Ons hoofd staat symbool voor het verstand. Het stelt ons in staat te analyseren, plannen en keuzes te maken. Daarmee begrijpen we de wereld om ons heen en leren we oorzaak en gevolg herkennen. Het hoofd helpt ons richting te geven in het dagelijks leven, maar kan ook overvol raken door piekeren of eindeloos afwegen.

De kracht van het hart

Het hart vertegenwoordigt ons vermogen om te voelen. Hier ervaren we emoties als liefde, vreugde, verdriet en verbondenheid. Het hart verbindt ons met anderen en laat ons ervaren wat werkelijk belangrijk is. Waar het hoofd zoekt naar logica, spreekt het hart de taal van warmte, empathie en innerlijk weten.

De ziel als innerlijk kompas

De ziel tenslotte is de bron van verlangen en betekenis. Vanuit de ziel ontstaat ons diepste streven naar groei, verbinding en vervulling. Het is ons innerlijk kompas dat ons uitnodigt trouw te blijven aan wie we werkelijk zijn. Waar het hoofd denkt en het hart voelt, reikt de ziel naar datgene wat ons leven richting en zin geeft.

Verlangen, gemis en angst: drie lagen van groei

Ons diepste verlangen is vaak verbonden met ons grootste gemis én onze diepste angst. Het wijst naar wat ons hart het meest raakt — liefde, veiligheid, erkenning of vrijheid. Omdat dit verlangen zo essentieel is, raakt het aan onze kern en bepaalt het mede de koers van ons leven. Het is een innerlijke drijfveer die ons telkens uitnodigt om te groeien en authentiek te blijven.

Tegelijkertijd laat dat verlangen vaak zien waar we pijn hebben ervaren. Wie verlangt naar verbinding, kent vaak de eenzaamheid. Wie vrijheid zoekt, heeft misschien beklemming gevoeld. In ons diepste verlangen schuilt daarom ook onze kwetsbaarheid: de angst om niet te krijgen wat ons zo dierbaar is of om het opnieuw te verliezen. Toch ligt juist daar, in de ruimte tussen verlangen, gemis en angst, onze weg naar heling, groei en vervulling.

Werken vanuit je zielsmissie

Het verschil tussen een zielsmissie en “gewoon een leuke baan” zit in de diepte en vervulling die je ervaart. Een baan kan plezierig en uitdagend zijn, maar blijft vaak beperkt tot taken en resultaten. Je zielsmissie daarentegen raakt je kern. Het voelt als een innerlijke roeping, iets dat zin geeft aan je leven en bijdraagt aan een groter geheel.

Je herkent je zielsmissie aan signalen zoals:

  • een gevoel van innerlijke stroom;
  • voldoening die niet afhankelijk is van succes of waardering;
  • het besef: “Dit is waarvoor ik hier ben.”

Hard werken hoort erbij, maar het put je niet uit omdat je energie terugkrijgt van wat je doet. Vaak gaat het gepaard met de ervaring dat je anderen iets wezenlijks brengt.

Een baan die je leuk vindt, is meestal vervangbaar. Stop je ermee, dan voel je gemis, maar je kern blijft onaangetast. Bij je zielsmissie is dat anders: die voelt onvervangbaar, als een innerlijke noodzaak. Ze raakt niet alleen je hoofd en hart, maar ook je ziel.

Mijn persoonlijke pad naar bezieling

Als kind droomde ik ervan naar India te gaan om een weeshuis voor straatkinderen op te zetten. Later kwamen daar nog andere landen bij. Toch belandde ik in het bedrijfsleven, al bleef de drang om anderen te helpen altijd aanwezig. Dankzij mijn Reiki-training kon ik dit gedeeltelijk naast mijn werk vormgeven. Vaak vroeg ik mij af: Is dit het nou?

Levensgebeurtenissen brachten me uiteindelijk op mijn pad. Beter laat dan nooit 😉. Nog altijd raakt het me diep wanneer iemand na een sessie met een zucht zegt hoe weldadig de voetreflexmassage was. Dat gevoel laat zich nauwelijks in woorden vangen. Tijdens de behandeling verkeren mensen vaak in een staat tussen slapen en waken, zo diep ontspannen zijn ze.

In mijn massage- en voetreflextherapie op zielsniveau werk ik daarom op alle drie niveaus: hoofd – hart – ziel.

Categorieën
Verlies en rouw Zelfzorg

Hoe Reiki zijn Weg Vond naar Mijn Praktijk

Van een spontane ervaring tot rouwbegeleiding met ziel en diepgang

Een onverwachte ontdekking

Het begon allemaal met de hoofdpijn van mijn zusje. We wisten niet precies wat er speelde — een beetje alsof je de klok hoort luiden, maar niet weet waar de klepel hangt. Voor de grap hield ik mijn hand voor haar voorhoofd. Tot mijn verbazing voelde het alsof er elektriciteit stroomde tussen mijn hand en haar hoofd. Ik liet mijn hand daar even rusten, en langzaam nam het gevoel af.

Tot onze verbazing was haar hoofdpijn verdwenen.

Dat liet me niet los. Wat was er precies gebeurd?

Mijn zoektocht naar antwoorden

Ik besloot op onderzoek uit te gaan. Reiki was toen net in opkomst. In die tijd vroeg de Alliance torenhoge bedragen voor cursussen. Het idee was: als Reiki écht bij je hoort, dan komt het geld vanzelf op je pad. Het voelde alsof Reiki alleen was weggelegd voor een uitverkoren groep. Dat klopte voor mij niet.

Zo kwam ik terecht in Franeker, waar ze een opleiding aanboden in magnetiseren, gebaseerd op de Reiki-methode. Want dat is eigenlijk wat Reiki is: een manier om te werken met universele energie. Daar kreeg ik ook mijn inwijdingen volgens het Usui-systeem.

Van hobby naar missie

In de jaren die volgden oefende ik veel — op mezelf en anderen. In eerste instantie als hobby naast mijn werk. Ik behaalde Reiki 2, en na een aantal jaren werd ik Reiki Master (leraar). Later sloot ik me aan bij de organisatie Reiki Wereldwijd.

Deze Nederlandse non-profit bood behandelingen en ondersteuning aan mensen in Nederland én internationaal. Zo gaven vrijwilligers jarenlang Reiki aan oorlogsslachtoffers in onder meer Bosnië, Irak en Afghanistan. Ook in Nederland groeide de behoefte, zeker toen reizen naar het buitenland minder veilig werd.

Zelf gaf ik via Reiki Wereldwijd behandelingen aan oorlogsslachtoffers in AZC’s in Haarlem en Heerhugowaard, en later ook bij Magentazorg. Tot corona alles stillegde en de organisatie uiteindelijk ophield te bestaan.

Voor mij bleef het tot dat moment een waardevolle vrijwilligersactiviteit.

Een keerpunt: het verlies van mijn man

Maandag 10 juni 2019 veranderde alles.

Ik was een weekend weg met een vriendin. Mijn man was thuis, genoot van horrorfilms en zijn rust. Zaterdagavond stuurde ik hem nog een foto, waarop ik een lieve reactie terugkreeg. Die avond bezochten we een concert van De Vier Jaargetijden van Vivaldi, gespeeld door alleen strijkers in een klein kerkje. Klassieke muziek is niet echt mijn ding, maar dit was een verjaardagscadeau voor mijn vriendin — en de muziek klonk bijna buitenaards mooi. Ik voelde me even omringd door Engelen.

Zondag stuurde ik nog een appje om te vragen hoe het met de poes ging en om hem veel plezier te wensen met de F1. Maar die nacht sliep ik onrustig. Iets voelde niet goed. Terwijl ik op het toilet zat, hoorde ik een paar druppels vallen uit de douchekop. Een gek moment: ik dacht meteen “Hé René!” — gevolgd door “Nee, dat kan niet. Vast papa…” (die al overleden was). Ik schreef het toe aan mijn vliegangst: de volgende ochtend zouden we vliegen.

Eenmaal terug in Nederland wilde ik zo snel mogelijk naar huis. Hoe dichter ik bij huis kwam, hoe zwaarder mijn gevoel werd. Mijn intuïtie klopte.

Mijn man was op zondagochtend 9 juni thuis overleden.

Reiki als bron van heling

En waar komt Reiki nu in dit verhaal naar voren?

Een half jaar later verloor ik ook nog mijn baan. En toen kwam corona. Eén ding wist ik zeker: dit keer wil ik het rouwproces niet wegduwen.

In 1999 verloor ik ook al eens een partner. Die pijn had ik jarenlang genegeerd, totdat ik er zeven jaar later alsnog doorheen moest. Met die ervaring in mijn achterhoofd besloot ik het nu anders aan te pakken.

Ik zocht hulp. Voerde gesprekken. Maar wat mij het meeste hielp, waren de Reiki-behandelingen van Daniëlle. Op afstand — vanwege de coronabeperkingen — maar enorm krachtig en helend.

Die ervaring inspireerde mij om in mijn praktijk niet alleen gesprekken aan te bieden, maar ook lichaamsgerichte behandelingen zoals Reiki. Want we rouwen niet alleen met ons hoofd, maar met ons hele wezen — lichaam, geest én ziel.


Tot slot

Reiki heeft voor mij een diepe betekenis gekregen. Wat begon met een spontane ervaring bij mijn zusje, groeide uit tot een integraal onderdeel van mijn leven én praktijk. Zeker in tijden van verlies en verandering blijkt deze energiebron van onschatbare waarde.

Wil je meer weten over hoe ik Reiki inzet in rouwbegeleiding? Neem gerust contact met me op.

Categorieën
Verlies en rouw

De zomer maakt alles lichter… of toch niet?

De zomer wordt vaak gezien als een tijd van licht, luchtigheid en samen zijn. Lange dagen, warme zon op je huid, terrasjes, vakanties en gezellige momenten met familie of vrienden. Het lijkt alsof de wereld even op adem komt en alles een stukje lichter wordt.

Maar als je midden in rouw zit, kan die lichte zomerse sfeer juist extra confronterend zijn. Terwijl de buitenwereld leeft, kan het voelen alsof jij stilstaat. De zon schijnt en mensen lachen. Er wordt volop genoten. Ondertussen sta jij misschien elke ochtend op met een zwaar gevoel of een leegte die juist in deze periode harder binnenkomt.

Misschien merk je dat je sneller moe bent in de warmte. Of dat de zomervakantie een extra gevoel van gemis oproept. De momenten waarop je normaal samen iets leuks zou doen, zijn nu momenten waarop je voelt dat iemand er niet meer is. Of er is een verlangen naar vroeger, toen de zomer nog onbezorgd voelde.

Het kan verwarrend zijn. Je kunt merken dat je wél even geniet van de zon op je gezicht of een wandeling in de natuur. Tegelijk kun je schuldgevoel voelen omdat je even een glimlach op je gezicht had. Misschien voel je je niet begrepen omdat anderen denken dat “het nu toch wat beter met je zou moeten gaan”.

Rouw stopt niet omdat de zon schijnt.


De pijn en het gemis nemen geen vakantie. Maar het kan wel helpend zijn om kleine momenten van zachtheid te zoeken. Denk aan een korte wandeling in de ochtendkoelte, een rustig moment in de tuin, of bewust even je gezicht naar de zon draaien om je adem te voelen. Het mogen korte momenten zijn. Je hoeft niet te ‘genieten zoals vroeger’.

En misschien kun je deze zomer ook gebruiken om stil te staan bij wat jij nodig hebt. Wil je juist wat meer rust en alleen zijn? Of merk je dat je af en toe behoefte hebt aan contact en een luchtig gesprek? Beide is oké.

Weet dat rouw er mag zijn, ook in de zomer.


Je hoeft niet mee te bewegen in het tempo van de buitenwereld. Jouw proces is van jou, in jouw tijd.

Als je merkt dat deze zomer je rouw extra voelbaar maakt, weet dan dat je er niet alleen in staat. In mijn praktijk begeleid ik mensen om rouw en verlies een plek te geven, ook als het lijkt alsof de wereld om je heen gewoon doorgaat. Voel je welkom als je merkt dat je behoefte hebt aan ondersteuning in deze periode.

Wil je deze zomer ruimte maken voor jouw rouwproces?


Je bent welkom voor een sessie verlies- en rouwbegeleiding, waarin praten, stilte en zachte lichaamsgerichte ondersteuning samenkomen. Zo kun je stap voor stap voelen wat er in jou leeft, ook nu de wereld om je heen doorgaat.

Categorieën
angst Verlies en rouw Zelfzorg

Een emotionele wond geneest door er zorg aan te besteden

Een emotionele wond geneest door er zorg aan te besteden

Soms verwachten we dat emotionele pijn vanzelf weggaat als we het maar lang genoeg negeren. Alsof tijd alleen alle wonden heelt. Maar net als een fysieke wond, heeft ook een emotionele wond zorg, aandacht en tijd nodig om te kunnen helen.

stress

Denk eens aan een schaafwond: als je het niet schoonmaakt, kan het gaan ontsteken. Zo werkt het ook met verdriet, angst of oude pijn. Wanneer je emoties wegduwt of negeert, kunnen ze zich dieper vastzetten in je lichaam en energie, waardoor je vermoeid, onrustig of zelfs lichamelijk gespannen blijft.

Zorg besteden aan je emotionele wonden kan op veel manieren:
🌿 Door te praten over wat er speelt.
🌿 Door je lichaam erbij te betrekken en te voelen wat er leeft.
🌿 Door momenten van rust te nemen waarin je niets hoeft te veranderen, maar alleen aanwezig bent bij wat er is.
🌿 Door jezelf toe te staan om steun te ontvangen.

Juist in zachtheid ontstaat ruimte om te helen.
Juist in aandacht kan dat wat pijn doet, verzachten.

Gun jezelf de zorg en aandacht die je nodig hebt, net zoals je zou doen voor een geliefde. En als je merkt dat je een stukje van die zorg samen wilt dragen, weet dan dat je welkom bent om langs te komen in mijn praktijk.

Categorieën
Verlies en rouw

Wat je beter niet zegt tegen iemand in rouw (en wat wél helpt)

Rouw is rauw. Het raakt ons op een diep niveau en is voor iedereen anders. Als rouwbegeleider zie ik vaak hoe goedbedoelde opmerkingen onbedoeld pijn doen. Mensen willen troost bieden, maar weten soms niet goed hoe. Daarom wil ik in deze blog delen welke uitspraken vaak niet helpen — en wat je beter kunt zeggen of doen.

Veelvoorkomende uitspraken die pijn kunnen doen

“Hij/Zij is nu op een betere plek.”

Misschien geloof je dit zelf, en misschien vindt de rouwende er later troost in. Maar op het moment van verlies voelt het vooral alsof diegene niet meer hier is — en juist dat doet pijn.

“Alles gebeurt met een reden.”

Rouwenden zoeken niet per se naar verklaringen, maar naar erkenning van hun verdriet. Deze uitspraak kan het gevoel geven dat ze hun pijn maar moeten accepteren, terwijl het verlies juist moeilijk te bevatten is.

“Wees sterk.”

Rouw gaat niet over sterk zijn, maar over doorvoelen. Verdriet onderdrukken maakt het proces alleen maar zwaarder. Iemand hoeft niet sterk te zijn, maar mag juist kwetsbaar zijn.

“Je moet het een plekje geven.”

Rouw heeft geen eindpunt. Het is geen kwestie van ‘afsluiten’, maar van leren leven met het gemis. Zo’n opmerking kan iemand het gevoel geven dat ze op een bepaald moment ‘klaar moeten zijn’ met rouwen, terwijl dat niet zo werkt.

“Gelukkig heb je nog…” (andere kinderen, familie, een partner)

Elk verlies is uniek. Een overleden dierbare is niet inwisselbaar. Zo’n uitspraak kan iemand het gevoel geven dat hun verdriet niet volledig erkend wordt.

“Tijd heelt alle wonden.”

Tijd verandert rouw, maar het heelt niet alles. Verdriet blijft, al krijgt het misschien een andere vorm. Deze uitspraak kan het idee geven dat iemand maar moet wachten tot het beter wordt, terwijl rouw iets is waar actief ruimte voor nodig is.

“Ik weet precies hoe je je voelt.”

Iedereen ervaart rouw anders. Zelfs als je een vergelijkbaar verlies hebt meegemaakt, is de ervaring uniek. Luisteren zonder te vergelijken is vaak veel waardevoller.

“Je vindt wel weer iemand anders.” (bij verlies van een partner)

Een geliefde is niet vervangbaar. Deze opmerking kan de liefde en het gemis bagatelliseren.

“Kop op, het komt wel goed.”

Misschien komt het ooit goed, misschien niet op de manier die je denkt. Maar rouwenden zitten niet te wachten op snelle oplossingen; ze willen vooral dat hun pijn erkend wordt.

“Je moet er gewoon even uit.”

Afleiding kan soms fijn zijn, maar rouw verdwijnt niet door even iets anders te doen. Iemand kan zich hierdoor onbegrepen voelen.

“Wat erg, ik vind het zo zielig voor je!”

Veel rouwenden willen niet als ‘zielig’ worden gezien. Deze opmerking kan voelen alsof hun kracht en veerkracht worden ontkend. Rouwen betekent niet dat iemand zwak is. Het is een diep menselijke ervaring waarbij emoties en kwetsbaarheid juist getuigen van liefde en verbondenheid. In plaats van medelijden is begrip en erkenning vaak waardevoller.

Wat kun je wél doen?

  • Gewoon aanwezig zijn. Soms is er geen perfecte zin, maar is jouw aanwezigheid al genoeg.
  • Luisteren. Laat iemand praten zonder direct iets op te lossen.
  • Vraag hoe iemand zich vandaag voelt. Rouw is grillig; sommige dagen zijn zwaarder dan andere.
  • Gebruik de naam van de overledene. Het helpt om herinneringen levend te houden.
  • Bied praktische hulp aan. Koken, boodschappen doen of mee naar een afspraak gaan kan een groot verschil maken.

Rouw is iets wat we samen mogen dragen, door simpelweg ruimte te geven aan verdriet. Heb jij zelf ervaringen met steunende of juist pijnlijke reacties in een rouwproces? Deel het gerust in de reacties; laten we samen van elkaar leren.

Categorieën
Verlies en rouw Zelfzorg

Basis zelfzorg bij rouw

basis zelfzorg

Wanneer je rouwt is basis zelfzorg heel belangrijk. Rouwen kost heel veel energie en het is dus belangrijk dat je lichaam die energie blijft aanvullen. Een flinke uitdaging. Zeker in de beginfase van rouw is het makkelijk om een maaltijd over te slaan, of naar iets ongezonds te grijpen. Met zo weinig energie ga je ook niet 1-2-3 even een wandeling maken in de frisse lucht.

Hele simpele, alledaagse dingen voelen overweldigend. Probeer op z’n minst ervoor te zorgen dat je gezond blijft en ziekte vermijdt.

Begin met kleine stapjes zelfzorg

De basis zelfzorg bestaat uit de volgende stappen. Probeer iedere dag om

  1. Voldoende water te drinken, het kan helpen een kan of fles water te vullen en bij je neer te zetten.
  2. Eet gezonde maaltijden, vraag of iemand voor je wil koken, of nodig iemand uit om voor te koken. Desnoods haal je een keer een magnetron maaltijd als jou dat helpt.
  3. Zorg voor genoeg slaap, desnoods ga je overdag even liggen. Alle beetjes helpen.
  4. Blijf in beweging, maak bijvoorbeeld een korte wandeling.
  5. Wanneer je ziek wordt, ga dan naar je huisarts. Stress en verdriet gaan in je lichaam zitten. Hou het dus in de gaten.

De ene dag zal beter gaan dan de andere dag. Maak je er niet druk om. Lukte het vandaag niet allemaal? Morgen is weer een nieuwe dag.

Lief zijn voor jezelf is ook zelfzorg

Waar put je troost uit? Het kan heel moeilijk zijn om iets fijn of leuk te vinden en misschien voel je jezelf wel schuldig wanneer je een moment van plezier beleefd, maar het is wel de bedoeling dat je uiteindelijk weer normaal gaat functioneren. Langzaamaan zal het plezier dan ook weer terug komen, zonder dat je het misschien in de gaten hebt.

Pamperen

Het zijn soms hele kleine dingen maar het effect kan groot zijn. Kleine stapjes van zelfzorg. Een paar minuutjes in de natuur wandelen, in het zonnetje zitten met een kop thee, warme zachte sokken aantrekken, met een dekentje en warme kruik op de bank voor je uit staren of een film kijken. Verse bloemen neerzetten, iets nieuws kopen voor in huis, een massage boeken, of een weekje naar de zon. Het zijn maar een paar ideetjes.

Maak eens een lijstje voor jezelf met de dingen die jou zouden kunnen helpen in deze tijd. Als je het dan even niet weet, kun je die er altijd bij pakken.

Checklist voor zelfzorg
Maak je eigen zelfzorg lijstje

Wees niet te streng voor jezelf maar zorg er wel voor dat jij en je lichaam dit zware rouwproces kunnen dragen.

Na vallen komt opstaan.

Meteen wat aan zelfzorg doen?

Boek een heerlijke voetreflexmassage of Reiki behandeling.

Categorieën
Leven Verlies en rouw

Een huil dag

een huil dag in bed

Een aantal weken geleden was ik snipverkouden en mijn lijf schreeuwde om rust. Niet lekker in mijn vel besloot ik een dagje lief te zijn voor mezelf. Terug mijn bed in en slapen wanneer ik kon slapen en verder lekker Netflixen.

Ik besloot de serie After Life te gaan kijken. Serieus, ik heb die dag en die avond alle drie de seizoenen gekeken en de hele serie gehuild. Ik ben op een gegeven moment van de tissues naar een rol toiletpapier overgegaan, daar deed ik iets langer mee haha.

Na het overlijden van zijn vrouw probeert de schrijver van een krant haar dood te verwerken. Hij wordt nors en schopt tegen alles aan. Iedereen die hem probeert te helpen, houdt hij op afstand. Het is een donkere komedie erg goed geschreven en vertolkt door Ricky Gervais.

Verdriet kan je overvallen

Soms heb je het niet in de gaten maar wanneer je even niet lekker in je vel zit omdat je ziek bent bijvoorbeeld, komen ineens de tranen van verdriet. Een serie als dat helpt dan ook een extra handje haha. Maar ik heb het omarmt. Het was fijn om te ontladen zoals ik het maar even noem. De druk van de onbewuste ketel halen.

Ik heb sowieso geleerd om beter naar mijn gevoel te luisteren. Zelfs nu, tweeënhalf jaar na het overlijden van mijn man, kan ik me het ene moment goed voelen en het volgende moment down. Down, zonder aanwijsbare reden. Maar ik heb geleerd het niet te analyseren, het mag er gewoon even zijn. Dan ben ik extra lief voor mijzelf en niet lang erna voel ik me dan weer beter.

Gevoeliger voor emoties

Geen idee hoe het met jullie is, maar ik ben veel gevoeliger geworden als het gaat om emoties. Zo kan ik intens blij worden van kleine dingen maar ook intens verdrietig. Ik heb een ontzettende behoefte om ten volle te leven en te genieten. Er alles uit te halen. Want je weet tenslotte nooit wanneer het jouw laatste dag op deze aarde is.

Huilen mag

Huilen mag, moet zelfs, maar kijk daarna weer om je heen. Het leven is ook mooi. Geniet er van.

Quote Life is hard but so very beautiful van Abraham Lincoln
Het leven is moeilijk maar ook heel erg mooi – Abraham Lincoln

Huil je meer dan dat je geniet van het leven? Heb je moeite je verdriet te verwerken? Kom een keer op gesprek om te kijken hoe ik je hierbij kan begeleiden.

Categorieën
Verlies en rouw

Verliezen die rouw kunnen veroorzaken

Waar rouwt iemand om?

Rouwen kun je om heel veel situaties en gebeurtenissen en echt niet alleen om het verlies door dood.

Niet iedereen staat erbij stil dat je ook kunt rouwen om andere gebeurtenissen die een impact hebben op je leven. Hoe zwaar de rouw is is per persoon en situatie verschillend, maar geenszins een competitie van zwaarte! We gaan daar allemaal anders mee om. Niet iedereen is even stressgevoelig. Het gaat er om of je voldoende draagkracht hebt.

Om welke gebeurtenissen zou je kunnen rouwen?

  1. De dood van een partner, ouder(s), kind, dierbare
  2. Stilgeboorte, miskraam
  3. Verlies van een ouder of kind door bijvoorbeeld een ruzie, verdeeldheid
  4. Het verlies van een vriend(in), levend (door ruzie) of overleden
  5. Het verlies van een huisdier, levend (door scheiding, verhuizing) of overleden
  6. Scheiding, dit treft vaak niet alleen de partner maar het hele gezin en familie daarom heen
  7. Levend verlies, door ziekte, persoonlijk letsel, lastige diagnose bij je partner of kind
  8. Verlies van sociale contacten
  9. Verlies van niet bereikte doelen, dromen, jezelf zijn
  10. Verlies van werk, woning

De lijst is niet compleet maar geeft een goed voorbeeld van rouwsituaties.

Ik wil er een paar uitlichten.

Wanneer je je ouders of kind(eren) niet meer ziet door ruzie

Het gebeurt vaker dan je denkt. Dat er onenigheid is binnen een familie en je elkaar niet meer ziet. Nu met de verdeeldheid van het Corona beleid speelt dit nog meer helaas.

Ongeacht of dit terecht is of niet, het brengt heel veel verdriet met zich mee en daarmee rouw. Voor beide partijen. Want boosheid komt ook ergens vandaan. Boosheid heeft ook verdriet ten grondslag en verdient inzicht.

In sommige situaties is het gezond om voor jezelf te kiezen en afstand te nemen maar hoe ga je daarmee om? Of zou je wel willen maar durf je niet?

Wat houdt levend verlies in

Een paar voorbeelden van levend verlies:

  • iemand in het gezin krijgt Alzheimer en je krijgt steeds minder contact door geheugenverlies
  • iemand houdt na een ernstig ongeluk blijvend letsel over en moet een andere invulling geven aan zijn leven
  • je kind heeft een lastige diagnose gekregen (je kind is de diagnose niet (!), hij/zij heeft (last van) …)
  • je bent of wordt (chronisch) ziek en kunt niet alles (meer) wat anderen kunnen
  • niet jezelf kunnen/mogen zijn
Ze huilt maar ze lacht – gezongen door Coosje Smid

Verliezen van je dromen

Je wist het zeker! Dat wil ik later gaan doen. Maar je ouders hadden andere plannen. Je in hun voetsporen laten stappen. Of een beter betalende baan met meer zekerheid. Je volgt je ouders en jaren later kom je erachter dat je diep ongelukkig bent omdat je je hart niet hebt gevolgd.

Je wilde al vroeg een groot gezin. Maar keer op keer worden jullie teleurgesteld. Weer niet zwanger. Misschien ben je wel een ander traject ingegaan en hadden jullie ook daarmee geen succes. De wens om kinderen te krijgen wordt niet vervult. Wanneer je als partners daar ook nog eens verschillend mee omgaat kan het zelfs een nog groter verlies teweeg brengen.

Je hebt een prachtzaak opgebouwd maar door omstandigheden buiten jezelf om raak je ineens alles kwijt.

Lees ook Leef jij je ware leven?

Praat over je rouwgevoelens

Praten, praten, praten. Het lucht echt op. En vaak brengt het je tijdens het praten veel inzicht. Merk je dat je omgeving niet meer de aandacht op kan brengen om naar je te luisteren, kun je de hulp inroepen van een rouwbegeleider.

Taboe op hulp vragen

Er heerst in Nederland nog een beetje een taboe op om om hulp te vragen. Maar het vergt moed en betekent dat je goed voor jezelf zorgt. Net zoals je misschien wel gezond eet, sport, leeft. Verdrongen verdriet kan lijden tot ziekte. Om hulp vragen is geen schande maar getuigd van gezond verstand en betekent dat je niet opgeeft! Hulde voor jou.

© Charlie Mackesy

Wil jij graag praten over je verdriet? Neem dan contact met mij op om te kijken waar ik je bij kan begeleiden.

Categorieën
Verlies en rouw

Wanneer je het vertrouwen in je lichaam kwijt raakt

wanneer je het vertrouwen in je lichaam kwijt raakt

Levend verlies, hoe ga je daar mee om?

Kanker

Mijn moeder heeft twee keer borstkanker overleefd. De eerste keer dat er kanker werd geconstateerd woonden mijn ouders in Dubai. Ik was vanuit Nederland overgevlogen om daar de kerstdagen door te brengen met mijn ouders. Daar aangekomen kreeg ik het nieuws dat er een klein bultje was gevonden ter grootte van een rijstkorrel.

Al snel werd er een bestralingstraject ingezet. Er was pas een speciaal ziekenhuis opgezet, gespecialiseerd in kanker behandelingen, met de beste artsen van wereldwijd. Hier kwam mijn moeder terecht en werd ze behandeld. Die artsen en verpleegkundigen werden al snel fan van mijn moeder, die lekker aan het borduren was om de tijd te verdrijven en met iedereen een praatje maakte.

De tweede keer dat er borstkanker werd gevonden was de diagnose een stuk heftiger. Met spoed werd er een borst amputatie ingepland en ging mijn moeder een zwaar chemo traject in. Mijn ouders woonden inmiddels in Duitsland en zo kon ik snel naar het ziekenhuis komen. Op mijn verjaardag werd ze geopereerd. Ik was in paniek maar mijn moeder was de rust zelve en had alle vertrouwen dat het goed zou komen.

Ook deze keer hoorde je haar niet klagen en bleef ze vol goede moed.

Altijd optimistisch

Mijn moeder heeft altijd veel vertrouwen gehad. Het komt wel goed. Toch verlangde ze ook wel naar een periode van rust waarin ze niet steeds weer voor controles moest komen en ze gewoon weer als gezond mens door het leven kon gaan. Zonder na te hoeven denken over haar gezondheid.

Maar helaas mocht dat niet zo zijn. Ze kreeg last van duizelingen en was heel moe. Haar energie ging drastisch omlaag. Dus weer richting ziekenhuis en onderzoeken.

Een nieuwe hartklep

In het LUMC kwamen ze erachter dat mijn moeder een nieuwe hartklep nodig had. Als ze weer een onderzoek had gehad en je vroeg hoe het was gegaan, antwoordde ze altijd met ‘goed hoor, de dokter was tevreden’. Ze heeft het zo lang mogelijk geprobeerd uit te stellen volgens mij, maar er was geen ontkomen aan. Midden in de Corona tijd werd ze geopereerd en kreeg een nieuwe hartklep. Een complicatie zorgde ervoor dat ze, diezelfde dag, nog een keer geholpen moest worden om een micro pacemaker in te brengen. Ik denk dat dit toch wel de druppel was voor haar.

Vertrouwen weg

Voor het eerst in mijn leven zag ik mijn moeder boos, verdrietig en terneergeslagen. Haar energie was niet meteen terug en ze durfde steeds minder. Ze was het vertrouwen in haar lichaam kwijt. Iedere keer dat ze dacht dat het wel klaar was, kwam er weer iets anders. Niet zo gek dat je dat denkt. Je gezondheid verliezen veranderd je als mens. En dat brengt rouw met zich mee.

Het gaat inmiddels weer een stuk beter met mijn moeder gelukkig.

Wanneer je toekomst onzeker is, hoe kun je dan vooruit?

Ondersteuning

Heb je behoefte aan een gesprek of wil je daadwerkelijk aan de slag met je rouwproces? Vraag een vrijblijvend gesprek aan.

Categorieën
Leven Verlies en rouw

De kracht van rituelen

de kracht van rituelen

De kracht van rituelen

De kracht van rituelen is ongekend. Rituelen maken van oudsher al onderdeel uit van ons leven. De rituelen rondom trouwen, geboorte, en verlies, zijn wel de bekendste. Daarnaast zijn er rituelen rondom geloof en levensovertuiging. Toen ik mijn Reiki opleiding deed kreeg ik te maken met inwijdingsrituelen. Het draait allemaal om de kracht van gedachten, intentie. Ze geven houvast. Een moment van bezinning, herinnering, herdenking, en ook viering. Noem het een plechtigheid of ceremonie.

Rituelen rondom verlies

Een greep uit de rituelen rondom verlies:

– begrafenis ceremonie

– waken

– verhalen vertellen

– een kaarsje branden

– herinneringen creatief in beeld brengen

– herdenkingsplek inrichten of bezoeken

– praten over het verlies

Rituelen of plechtigheden hoeven niet groot te zijn. Een kaarsje voor iemand branden doet heel veel met de energie. Iemand laten weten dat je aan hem of haar denkt, doet meer dan je kunt vermoeden.

Verschillende culturen, verschillende gebruiken van rituelen

Jaren geleden overleed een goede vriend van mij. Tijdens de uitvaart dienst werd gevierd dat hij opnieuw geboren werd op een betere plek.

In sommige culturen volgt na de begrafenis 8 dagen van rouw waarin gebeden wordt of God de overledene tot zich wil nemen. Op de 8ste dag gaat het raam open om de ziel te helpen met het vertrek naar het hiernamaals.

In China kennen ze twee rouwperioden. Een van 7 keer 7 dagen en een van honderd dagen. Waar het bij ons traditie is/was om zwart te dragen als teken van rouw, dragen de Chinezen de kleur wit.

In de Islam worden de overledenen altijd begraven. Het liefst zo snel mogelijk, soms zelfs op dezelfde dag, en met het hoofd richting Mekka. Voor Moslims is eeuwige grafrust belangrijk.

En zo zijn er nog zoveel meer rituelen en gebruiken. Stuk voor stuk dragen ze bij aan het rouwproces. Ze bieden steun en troost.